Jak utrzymują się pisarze i tłumacze w Szwecji? Jaką pomoc zapewnia państwo? Czym jest opłata biblioteczna? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedzi w tym artykule!
HISTORIA I STRUKTURA SZWEDZKIEGO ZWIĄZKU PISARZY I TŁUMACZY
Związek istnieje od 1893 roku. W latach siedemdziesiątych XX wieku doszło do połączenia czterech oddzielnych związków, w tym związku tłumaczy ze związkiem pisarzy.
Członków związku reprezentuje jedenastoosobowy zarząd, który jest wybierany podczas corocznego walnego zebrania. Członkowie zarządu są wybierani na dwa lata, a przewodniczący - na rok, przy czym może pełnić tę funkcję maksymalnie przez siedem lat. Zarząd ten podejmuje wszystkie kluczowe decyzje, w tym planuje działalność związku.
CZYM SIĘ ZAJMUJE ZWIĄZEK?
Związek zajmuje się kwestiami związanymi z pracą pisarzy i tłumaczy. Broni komercyjnych praw autorskich pisarzy i tłumaczy, broni prawa do wolności słowa, dba o sytuacje bibliotek, współpracuje ze związkami z innych krajów, prowadzi działania lobbystyczne w rządzie. Działa na czterech poziomach: prawnym, ekonomicznym, politycznym, międzynarodowym, regionalnym.
Oprócz tego, związek wydaje dla swoich członków czasopismo „Författare”. Udostępnia też domy pracy twórczej między innymi na Archipelagu Sztokholmskim i w Grecji.
Przede wszystkim jednak Związek dba o uczciwe umowy dla pisarzy. Dużo czasu poświęca się negocjacjom z wydawnictwami, zwłaszcza tymi największymi w Szwecji, jak Bonniers czy Natur & Kultur. W umowach tych znajdą się zapisy o minimalnych stawkach, wysokości tantiem dla autora czy zakres praw, jakie autor przekazuje wydawnictwu. Członkowie Związku, przed podpisaniem umowy, mogą skonsultować się z działem prawnym celem uzyskania porady odnośnie treści swojej umowy i stawek.
SZWEDZKI FUNDUSZ PISARZY
Nie jest on częścią Związku Pisarzy, ale są to organizacje ściśle powiązane. Fundusz Pisarzy jest instytucją państwową odpowiedzialną za przekazywanie szwedzkich książek do bibliotek i kontrolowanie naliczania opłat bibliotecznych.
Otóż w Szwecji, za każdą wypożyczoną książkę naliczana jest opłata biblioteczna. Pieniądze te wpływają do Funduszu Pisarzy jako rekompensata dla autorów za to, że ich książki nie są kupowane, a wypożyczane. Środki te są dzielone na dwie części. Jedna trafia bezpośrednio do pisarza, a druga staje się bazą dla stypendiów twórczych. Otrzymują je przede wszystkim młodzi pisarze oraz ci, których książki sprzedają się nieco słabiej. Jest to bardzo duży wkład w promowanie i utrzymywanie na rynku literatury niekomercyjnej oraz na przykład poezji.
Dowiedz się więcej:
Oficjalna strona internetowa Szwedzkiego Związku Pisarzy i Tłumaczy: https://forfattarforbundet.se/
Jak zacząć czytać w obcym języku?
"Short Stories in Swedish for Beginners" - Olly Richards
Źródło: "Szwecja czyta, Polska czyta" K. Tubylewicz