Niektóre słowa występujące w innych językach ciężko bezpośrednio przetłumaczyć na język polski. Czasami, by opisać, co dany zwrot oznacza trzeba użyć kilku słów w języku polskim. Najczęściej takie specyficzne dla danego narodu słowa niosą też spory ładunek emocjonalny. Do nich możemy zaliczyć na przykład duńskie hygge czy szwedzkie lagom. Ale do grona tego należy też bez wątpienia Smultronställe i na tym słowie skupimy się w tym artykule.
DEFINICJA
Smultronställe jako słowo obecne jest w języku szwedzkim od końca XIX wieku, a w słownikach obecne jest od 1904 roku. Rzeczownik ten w bezpośrednim tłumaczeniu na polski oznacza miejsce, gdzie rosną poziomki. Ciekawe jest jednak to, że w szwedzkich słowikach na pierwszym miejscu jest właśnie znaczenie przenoście.
I tak: słownik języka szwedzkiego Natur och Kulturs Svenska Ordbok podaje:
- Miejsce gdzie czujemy się dobrze lub miejsce pożądane, poszukiwane (na przykład „Viken är ett Smultronställe för alla fiskare”)
- Miejsce, gdzie rosną poziomki.
Z kolei słownik Szwedzkiej Akademii Svensk ordbok utgiven av Svenska Akademien zawiera następujące definicje:
◆ Miejsce bogate w poziomki; słowo często używane w sensie przenośnym szczególnie przyjemne miejsce lub okres życia pełen szczęścia, zadowolenia i dobrego samopoczucia.
WSPÓŁCZESNE ZNACZENIE
Dawniej Smultronställe kojarzyło się przede wszystkim z latem i słońcem. Ze wszystkimi miłymi wydarzeniami podczas przerwy wakacyjnej i spędzaniem wakacji u dziadków. Dzieci nadziewały na źdźbła wysokich traw znalezione poziomki, a później jadły je z mlekiem lub śmietaną.
Obecnie Szwedzi używają tego słowa, by określić miejsce, które jest ich „kryjówką” przed światem. Najczęściej jest to jakiś urokliwy zakątek, w naturze, gdzie mogą poprzebywać w samotności, uspokoić myśli, a tym samym dać ukojenie swojej duszy. Takie wypadu do własnego Smultronställe pomagają wyciszyć się, odstresować i nabrać dystansu do rzeczywistości.
Szwedzi bardzo dbają o dyskrecję w tym temacie. Nikt nie zdradzi swojego tajemnego miejsca odpoczynku w obawie, że ktoś mógłby je zawłaszczyć :)
WYSTĘPOWANIE W KULTURZE
Smultronställe fanom kina kojarzy się przede wszystkim ze znanym filmem Ingmara Bergmana z 1957 o tym właśnie tytule. Główny bohater, starszy mężczyzna powraca myślami do czasów swojej młodości, kiedy czuł się beztrosko i był pełen nadziei na przyszłość.
Dowiedz się więcej o tradycjach Szwedów:
Svenska traditioner - Jan-Öjvind Swahn
Zacznij uczyć się szwedzkiego z podręcznikiem Rivstart:
Sprawdź słownik szwedzki:
Natur och Kulturs Svenska Ordbok - Per Olof Köhler, Ulla Messelius
