Jest to artykuł pisany na podstawie osobistych doświadczeń. Autorką jestem ja, Katarzyna Hasiewicz-Obarzanek, właścicielka księgarni internetowej Książki po szwedzku :)
Po dwóch latach intensywnej nauki szwedzkiego odebrałam certyfikat zdanego egzaminu SWEDEX na poziomie C1. Jak wyglądały moje przygotowania? Z jakich podręczników korzystałam? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w tym artykule.
SKĄD POMYSŁ
Od początku nauki szwedzkiego miałam przed oczami cel - zdanie egzaminu językowego. Na samym początku nie wiedziałam jeszcze jaki konkretnie wybiorę, to wyklarowało się później, wraz z nauką oraz lepszym poznaniem samej struktury egzaminów.
Uczę się języka szwedzkiego hobbystycznie stąd celem nauki nie była na przykład chęć podjęcia pracy w Szwecji, ale czerpanie przyjemności z poznawania nowego języka oraz możliwość czytania po szwedzku. Z racji tego, iż są to dość ogólne założenia, chciałam nadać im jakąś formę, a poprzez to usystematyzować sposób nauki, by osiągnięty poziom językowy mógł być weryfikowalny, właśnie poprzez egzamin.
Osiąganie poszczególnych szczebli językowych chciałam podzielić na dwa etapy i zdać dwa egzaminy, najpierw B2, potem ewentualnie C1. Jednak ze względu na zmiany w organizacji Swedex’a zdecydowałam się od razu pisać poziom B2/C1. (Do 2022 roku Swedex można było zdawać na trzech poziomach: B1, B2 oraz C1. Obecnie dostępne są dwa poziomy, A2/B1 oraz B2/C1, a finalna ocena zależy od osiągniętych wyników). Więcej o strukturze egzaminu przeczytasz w tym artykule: Czy warto pisać egzamin Swedex.
DLACZEGO SWEDEX
Do wyboru są w zasadzie dwa egzaminy, Swedex i Tisus. Wcześniej funkcjonował jeszcze egzamin Svenska C1, który został zastąpiony Swedex’em na poziomie B2/C1.
Po pierwsze zdecydowałam się na egzamin Swedex, ponieważ odpowiadał on moim celom. Nie wybrałam Tisus’a ze względu na to iż jest to egzamin przewidziany głównie dla osób chcących studiować na uczelniach wyższych (co nie było moim celem).
Po drugie, wieść gminna niesie, że teksty oraz tematy zadań pisemnych na Tisusie bywają niecodzienne i nieprzewidywalne, od polityki po konsekwencje zawału serca, stąd wolałam wybrać bardziej „stabilną” opcję w postaci egzaminu Swedex.
Po trzecie, Folkuniversitetet, który organizuje Swedex’a przedstawia na swojej stronie dość dokładny spis podręczników, które przydadzą się w przygotowaniu oraz w FAQ udziela paru konkretnych wskazówek dla wszystkich zdających. Jeśli chodzi o Tisus’a wskazówki co do przygotowań są ograniczone i ogólnikowe.
PRZYGOTOWANIA
Z samym szwedzkim miałam kontakt jeszcze liceum, kiedy to uczyłam się go przez około rok czasu. Po latach chciałam wrócić do języka sądząc, że jeszcze coś pamiętam, jednak okazało się, że pamięć jest bardziej ulotna niż się wydaje i rozpoczynając naukę już w dorosłym życiu uczyłam się go praktycznie „od zera”.
SPRAWDZONY LEKTOR
Przez kilka miesięcy „wdrażałam się” samodzielnie przerabiając starego Mål’a i wykupując konwersacje na iTalkie. Z perspektywy czasu muszę jednak przyznać, że niestety był to stracony czas. Gdybym od razu rozpoczęła lekcje „po Bożemu” z lektorem, byłabym pół roku do przodu z nauką. Na szczęście po czasie, a dokładnie pod koniec maja 2021 roku, rozpoczęłam lekcje z Magdą Kostrzewską (Lagom nauka szwedzkiego) i wtedy nauka nabrała tempa i kształtu. Zdecydowałam się na lekcje z Magdą ze względu na jej wieloletnie doświadczenie w nauczaniu szwedzkiego i przede wszystkim na to, że jest native speakerką. Z czasem Magda uzyskała również uprawnienia do egzaminowania podczas Swedex’a, co również bardzo pomogło mi w przygotowaniach do egzaminu.
Bazując na własnych doświadczeniach, szczerze polecam naukę nowego języka od początku z doświadczonym lektorem. Zaplanuje on/ona lekcje, poprawi Twoje błędy, sprawdzi prace pisemne, pomoże w nauce wymowy… Korzyści jest mnóstwo, zdecydowanie zbyt dużo, żeby je zbagatelizować i działać na własną rękę!
PODRĘCZNIKI
Jak wspomniałam wcześniej, Folkuniversitetet wymienia konkretne podręczniki, które są pomocne w przygotowaniach do Swedex’a. Na poziomie B2/C1 są to:
Rivstart B2/C1
Språkporten
Avancera grammatik
Avancera ord Form i Fokus B och C
På svenska! 3,
På svenska! Grammatik
Målgrammatiken
(wszystkie dostępne do kupienia w naszej księgarni: www.ksiazkiposzwedzku.pl)
Od siebie dodałabym jako konieczność Text i fokus cześć 1 oraz 2. Są to świetnie przygotowane pomoce do ćwiczenia czytania ze zrozumieniem oraz konstruowania krótkich odpowiedzi. Dokładnie takie zadania znajdziecie na egzaminie Swedex B2/C1 w części dotyczącej czytania ze zrozumieniem. Text i fokus to idealna seria do trenowania właśnie pod kątem tej części egzaminu tym bardziej, że nie ma dostępnych żadnych próbnych egzaminów oprócz jednego dostępnego na oficjalnej stronie internetowej Folkuniversitetet. Powtarzam, moim zdaniem te dwie książki są niezbędne i sama dokładnie je przerobiłam przed egzaminem.
DODATKOWE DZIAŁANIA
Dodatkowo, we wskazówkach organizatora można znaleźć zachętę do czytania i słuchania w języku szwedzkim oryginalnych, naturalnych materiałów.
Jeśli chodzi o czytanie, to już od poziomu A2 zaczęłam czytać po szwedzku. Ze względu na moje wieloletnie doświadczenie w nauce języków obcych wiem, jakie to ważne, by czytać ekstensywnie w nowym języku. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej, koniecznie przeczytaj mojego ebooka na ten temat: „Jak efektywnie czytać w języku obcym”. Łącznie w trakcie nauki przeczytałam ponad 20 różnych książek. Początkowo były to wydania lättläst (o których więcej dowiedz się z TEGO artykułu), książki dla dzieci, na przykład „Alla vi barn”, a z czasem sięgnęłam literatura faktu, jak na przykład książki Andersa Hansena. Gorąco polecam wspieranie nauki poprzez czytanie, naprawdę nie da się tego przecenić!
Poza tym, za zachętą Magdy, starałam się słuchać możliwie dużo materiałów w języku szwedzkim. Przyznam, że właśnie rozumienie ze słuchu jest dla mnie największym wyzwaniem stąd musiałam się do tego mocno zmuszać. Wybierałam podcasty, na przykład Simple Swedish Podcast, Lysande Lagom, Språket oraz różne materiały na Sveriges radio.
Powyżej opisane działania nie są oczywiście całym wysiłkiem, który włożyłam w przygotowania. Do tego dochodzą regularne lekcje dwa razy w tygodniu, pisanie tekstów, ćwiczenie wypowiedzi ustnych itp. Planuję napisać na temat Swedex’a kompleksowego ebooka i w nim zawrę wszystkie szczegóły, żeby tutaj już Was nie zanudzać :) Mam jednak nadzieję, że informacje zawarte w tym tekście pomogą Wam przygotować się do egzaminu Swedex B2/C1 i z powodzeniem go zdać!
Zapisz się na indywidualną konsultację ze mną i rozwiej swoje wątpliwości!
Dowiedz się więcej:
Najlepsze podręczniki do nauki szwedzkiego